22 Eylül 2008 Pazartesi

@ “ABD’nin krizi, Osmanlı’ya benziyor”...

Harvard Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Niall Ferguson,ABD krizini değerlendirdi:

Harvard Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Niall Ferguson, Financial Times gazetesinde yayınlanan makalesinde, ABD’nin halen yaşadığı borç sıkıntılarını, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1870 yıllarındaki krizine benzeterek uyardı. Prof. Ferguson, “Amerika için bir Osmanlı uyarısı” başlıklı makalesinde, gelecekteki tarihçilerin bu yılları, Osmanlı’nın 1870’li yıllarına benzer bir dönemeç olarak değerlendireceklerini öne sürdü. Kırım Savaşı’nın ertesinde Osmanlı İmparatorluğu ve idaresi altındaki Mısır’ın iç ve dış borçlarının büyük boyutlara ulaştığını, borç ödemelerinin Osmanlı İmparatorluğu’nun bütçesinde tüm harcamaların yarıdan fazlasına tırmandığını anımsatan Ferguson, bir borç krizinin kaçınılmaz hale gelmesiyle, 1875 yılında iflasını ilan ettiğini kaydetti.

Ferguson’a göre, borç krizinin ardından, Osmanlı’da sultan tahttan çekilmiş, Osmanlı’nın, Balkanlar’daki konumuna öldürücü bir darbe vuran Rusya askeri üstünlüğü ele geçirmişti. Ancak bugünkü finansal kaymayı, doğudaki yeni ihracat ve enerji imparatorluklarının lehindeki benzer bir jeopolitik değişimin ne kadar çabuk takip edeceği, henüz belli değil. Ancak bu tarihsel benzeşme, Amerika’nın adeta bir imparatorluğu andıran Ortadoğu ve Asya’daki üs ve müttefik ağları için iyi bir işaret değil. Borçlu imparatorluklar, er ya da geç borç verenleri tatmin etmek için hisse satmaktan fazlasını yapmaya mecbur kalırlar.