25 Eylül 2008 Perşembe

@ Müslümanlar, katoliklerden daha demokrat...

17 Katolik ve Müslüman ülkede toplanan veriler, Müslüman ülkelerdeki dindarların, demokratik değerlerle 'daha rahat' bağdaştığı yönünde.

Tempo Dergisi'nin haberine göre; Avrupa'da yaygın olan görüş, dindarlığın hem kadın-erkek eşitliği, hem de demokratik değerlerle zor bağdaştığı yönünde. Malezya'daki Nottingham Üniversitesi profesörlerinden Eduard J. Bomhoff ise 2005-2007 Dünya Değerler Araştırmaları verilerine dayanarak, Müslüman toplumlarda durumun farklı olduğunu söylüyor. Bomhoff ile 9 Katolik (Arjantin, Brezilya, Şili, Kolombiya, Fransa, İtalya, Meksika, Polonya, İspanya) ve 8 Müslüman (Ürdün, Fas, Burkina Faso, Endonezya, İran, Malezya, Mali, Türkiye) ülkeyi kapsayan araştırmanın sonuçlarını konuştuk.

Bomhoff un iddiası şu düşünceye dayanıyor:"Fransa ve İspanya gibi ülkelerde, kadın-erkek eşitliği ve tam demokrasi gibi konularda 'modem' tutumlara sahip, örgütlenmiş dine karşı olan pek çok ilerici kimse var. Fakat yine bu iki ülkedeki dindar Katolikler arasında, çok tutucu tavırlara sahip ve sağlıklı bir demokrasiden ziyade güçlü bir lider fikrine yatkın kişiler de hep var oldu. Bu nedenle, Avrupalılar arasında inanmayanların inananlara göre daha 'modem' olduklarını varsayma eğilimi görülüyor. Güçlü dini inançlan olanlann ise, hem kadın-erkek eşitliği hem de demokrasiye bağlılık konusunda sorunlan bulunduğu düşünülüyor. Biz toplam ülkedeki verilere baktığımızda, Müslüman ülkelerdeki görüntünün, Katolik ülkelerden farklı olduğunu gördük."

Bu araştırma kapsamında şu dört başlık değerlendiriliyor: Müslüman ve Katolik toplumlarda kürtaja, eşcinselliğe, fuhuşa, boşanmaya, intihara, ötenaziye tolerans nasıl? Ekonomik marketin (kapitalist düzenin) ideolojileri ne kadar kabul ediliyor? Kadın-erkek eşitliği ne kadar önemli? Demokrasiye verilen değer nedir?

Bomhoff, Müslüman ve Katolik toplumlardaki dindar insanların kürtaj, eşcinsellik, fuhuş, boşanma, intihar ve ötenaziye toleransının benzer olduğunu ifade ediyor.

Ancak ekonomik marketin ideolojisinin kabulü, kadın-erkek eşitliğine yaklaşım ve demokrasiye verilen önem başlıklannda, Müslüman ve Katolik toplumlann birbirine daha az benzediğini söylüyor: "Örneğin Tann hayatınızda ne kadar önemli?' ve 'Demokratik ülkede yaşamak sizin için ne kadar önemli?' sorularına Türkiye'de verilen cevaplara bakalım. Dindar ve dindar olmayan Türkler arasında çok az bir fark var. Her iki grup da 'önemli' diyor. Bu durum diğer Müslüman ülkelerde de benzerlik gösteriyor."