24 Aralık 2008 Çarşamba

@ Çin İslam’ı ticaretle tanıyor...

İslam, Çin’in uluslararası ticaret merkezi Kanton’a (Guangzhou) bin yıl önce girdiği yerden yabancı tacirlerle güçlü bir dönüş yaptı. Şantung’tan (Shandong) gelen Müslüman Jin Lei, China Daily’e 23 Kasım’da yaptığı açıklamada şunları söyledi: “İslami anlayışım çok daha genişledi ve derinleşti. Farklı ülkelerden Müslümanlarla görüştükçe, İslam’ın camiyle sınırlı olmadığını ve bir hayat biçimi olduğunu öğrendim”.

Kanton’da dört cami bulunuyor. Bunlardan en ünlüsü sahabelerden Saad ibni Ebi Vakkas tarafından yapıldığına inanılan Fener (Huaisheng) Cami’si. Şehirde aynı zamanda ibni Ebi Vakkas’a ait olduğuna inanılan bir türbede yer alıyor.

İslam 20’nci yüzyılda Kanton’da düşüşe geçti ve 2000 ulusal sayımına göre şehirdeki Müslüman sayısı sadece 9 bin 838’di. Bu durum artık değişti.

Kanton İslam Birliği, şehirde yaşayan sayısının 50 bin ila 60 bin arasında olduğunu belirtiyor.

Birliğin başkanı Wang Wenjie, şehrin dört camisinde Cuma namazı için 10 bin kişinin toplandığını söylüyor.

Camilerin almaması nedeniyle Müslümanlar, kaldırımlarda ibadet etmek zorunda kalıyor.

Kanton’un Müslümanların çoğunluk yaşadığı bölgelerinde birçok helal restoran bulunuyor. Buralarda, Arap, Çin, Afrika ve Tayland mutfağında yemekler satılıyor.

Tacirler geri döndü

Şimdilerde Kanton’da İslam’ın dirilişinin de nedeni bundan bin yıl öncesinde olduğu gibi yine tacirler.

Shanxi Üniversitesi’nde Etnoloji ve Dini Araştırmala’dan Ma Qiang konuyla ilgili şunları söyledi: “Kanton’daki günümüz Müslüman toplumun sosyal durumu Tang Hanlığı dönemine çok benziyor.” Kanton Müslümanlarıyla ilgili doktora tezi yazan Ma, “Her iki topluluk da Çin’in dünyaya açıldığı ve büyüyen bir ekonomisi olduğu zaman bir araya geldi” diye ekledi.

Uluslararası bir ticaret merkezi Kanton, Orta Asya, Afrika, Güney Asya ve Güneydoğu Asya’dan Müslüman tacirlerin uğrak noktası haline geldi.

39 yaşındaki Yemenli iş adamı Muhammed Ali Algervi, China Daily’e, “Çin’e ilk 1999’da geldim. Görür görmez vuruldum ve o zamandan beri de neredeyse burada yaşıyorum” diye konuştu.

Algervi, Kanton’da bir şirket kurarak, Arap ülkelerine mobil aksesuarlar, seramik, lastik ve araba parçaları ihraç ediyor.38 yaşındaki Yemenli Abdülbaki el-Atvani de Çin’e 15 yıl önce öğrenci olarak gelmiş. 1999’da Kanton’a taşınan Atvani, Çin ve Arap ülkeleri arasında ticaret yapıyor.

Kanton’da birçok dükkanda, Müslüman tacirler için toptan ürünler satılıyor. Bunlar arasında, elektronik Kur’anlar, Afrika ve Arap giysileri gibi ürünler bulunuyor.

Kanton’daki Uluslararası Ticaret Merkezleri’nde dükkanı olan Fang Qinghao şöyle anlatıyor: “Eğer yabancı Müslümanlar olmasaydı, çoğumuz işsiz olacaktık. Namaz zamanı geldiğinde bazen dükkanımda ibadet ediyorlar. Onlara üzerinde namaz kılabilecekleri bir karton veriyorum. Anlıyorum ki bir dinleri var fakat bunu konuşmuyoruz. Sadece iş yapıyoruz”.